ارتودنسی دندان یکی از درمان های نسبتا طولانی مدت در دندانپزشکی است که بسته به نوع مشکل فک و دندان و شدت آن، ممکن است بین 6 ماه تا 3 سال و یا حتی بیشتر ادامه داشته باشد. این درمان از چند مرحله اساسی و کلی تشکیل شده است که با هم در این مقاله به معرفی مراحل ارتودنسی دندان به ترتیب خواهیم پرداخت.
تعداد مراحل ارتودنسی دندان
قبل از شروع لازم است بدانید که این مراحل بسته به هدف درمان، میتوانند کمی با هم متفاوت باشند و بنابراین نوع مراحل ارتودنسی دندان را می توان با در نظر گرفتن خواسته مراجعین کمی با هم تفاوت خواهد داشت. به عبارت ساده تر اگر هدف شما از ارتودنسی زیبایی باشد، با کسی که به نوعی مال اکلوژن شدید دچار است مراحل یکسانی را طی نمیکنید.
مراحل اولیه ارتودنسی دندان
فرقی نمیکند که هدف شما از درمان چه باشد، زیرا گام های اولیه در سلسله مراحل ارتودنسی دندان تقریبا یکسان و به شرح زیر است. قبل از شروع مراحل به این نکته هم توجه کنید که هزینه ارتودنسی با افزایش تعداد مراحل بیشتر خواهد شد.
مرحله اول
بطور معمول متخصص ارتودنسی شما اولین جلسه را به معاینه و بررسی مشکلات دندان‌هایتان اختصاص می دهد. در همان جلسه اول ویزیت، متخصص ارتودنسی به شما درباره نحوه تشخیص و بررسی دندان ها و فک توضیحاتی ارائه میدهد.
مرحله دوم
بعد از آن، جهت مشاهده دقیقتر و تشخیص بهتر، با اشعه ایکس از دندان های شما عکس گرفته میشود. رادیوگرافی از تک تک دندان ها، سبب می شود تا بتوان هر گونه مشکلی که متوجه دندان هایتان است را قبل از نصب براکت های ارتودنسی بر طرف کرد. بنابراین این مرحله از پایه های ثابت مراحل ارتودنسی دندان است.
مرحله سوم
با این ارزیابی ها و بررسی های دقیق متخصص ارتودنسی اکنون می تواند نظر قطعی خود درباره نوع و شدت مشکل شما و برنامه درمانی پیش رو را به اطلاعتان برساند.
مرحله چهارم
اما متخصص ارتودنسی پیش از آنکه بخواهد اصلاح مشکل دندان های شما را شروع کند، باید از سلامت ساختارهای دهان و دندان شما مطمئن شود. او باید ابتدا از سلامت لثه های شما اطمینان حاصل کند. و اگر مورد مشکوکی در لثه های شما پیدا کرد، برای تشخیص و درمان بیماری های لثه، شما را به یک پریودنتیست یا سایر متخصصان دندانپزشکی ارجاع میدهد.
مرحله پنجم از مراحل ارتودنسی فک بالا و پایین
این تنها کاری نیست که متخصص قبل از شروع درمان انجام میدهد. او در مرحله بعدی به سراغ پر کردن پوسیدگی ها و جرم گیری دندان ها می رود. زیرا اگر دندان ها سالم نباشند درمان ارتودنسی شما هیچ معنایی ندارد و مراحل ارتودنسی نیز با موفقیت به اتمام نخواهند رسید. و حتی در طول مدت درمان چه بسا دندان ها به شدت آسیب ببینند و حتی نحوه مسواک زدن و شستشوی دهان و دندان به مشکل بر بخورد.
مرحله ششم
پس از رفع همه مشکلات احتمالی دهان و دندان در صورتی که به تشخیص متخصص شما نیاز به درمان ارتودنسی متحرک داشته باشید. باید در همان جلسه از فک بالا، پایین و دندان های شما قالبگیری شود تا بتوانید وارد سایر مراحل ارتودنسی دندان شوید . با مراحل ارتودنسی ثابت و متحرک در ادامه بیشتر آشنا خواهید شد.
نصب دستگاه ارتودنسی ثابت
ما در ارتودنسی از دو دسته دستگاه برای درمان مشکلات دندان و فک استفاده میکنیم. یک دسته از آن ها ثابت هستند و باید تا پایان دوره درمان به دندان هایتان وصل شود و دسته دیگر متحرک هستند که لزومی ندارد همیشه و در تمام طول درمان از آن ها استفاده کنید. ما از دستگاه های ارتودنسی ثابت برای درمان ناهنجاری های پیچیده و زمانی که دندان های دائمی شخص کاملا در آمده باشد استفاده میکنیم. انواع دستگاه های ثابت که به صاف شدن دندان ها کمک میکنند عبارتند از:
- ارتودنسی دیمون
- ارتودنسی لینگوال
- ارتودنسی فلزی معمولی
تمایل بیشتر مراجعان به ارتودنسی ثابت است
نداشتن محدودیت سنی برای استفاده از ارتودنسی ثابت و همچنین کارایی بالای آن باعث شده است که بیماران تمایل بیشتری به استفاده از دستگاه های ارتودنسی ثابت داشته باشند. این نوع ارتودنسی دندان های شما را به وسیله سیم ها و کش های مخصوص به سمت مورد نظر حرکت داده و دندان ها را در سر جای اصلی خود قرار می دهد. انجام این کار هیچ آسیبی به دندان ها و ریشه آنها وارد نمیکند. داشتن بریس ها با تمام اجزایشان حین درمان معمولا مسواک زدن و تمیز کردن آن ها را با دشواری مواجه میکند. اما پس از برداشتن براکت ها در پایان کار، رسیدگی و حفظ بهداشت دهان و دندان هایتان بسیار آسان تر می شوند.
مهمترین مراحل ارتودنسی ثابت
مرحله اتصال بریس ها به دندان های مراجعین از مهمترین مراحل ارتونسی ثابت است و شامل چند مرحله زیر میشود.
1. تمیز کردن دندان ها و استفاده از چسب مخصوص
بعد از ارزیابی های اولیه و بررسی تمام جوانب درمان، برای شروع کار و قبل از نصب براکت ها، متخصص ارتودنسی شما ابتدا دندان هایتان را پالیش زده و خشک می کند. سپس اسید مخصوص یا یک ماده سمنت مانند (سیمان مخصوص) را روی سطح دندان ها قرار می دهد تا شرایط را برای نصب براکت ها آماده کند. در مواردی که کامپوزیت نوری برای چسباندن براکت ها به دندان مورد استفاده قرار گیرد لازم است که نور پلاسما با شدت بالا به روی براکت ها تابانده شود.
2. چسپاندن براکت ها و رد کردن سیم از بین آن ها
چسپاندن براکت ها تنها بخشی از کار است و در مرحله بعدی باید بین تمام براکت ها اتصال ایجاد کنیم. برای این منظور ما یک سیم مخصوص قوس دار را از تمام براکت ها عبور می دهیم. این سیم علاوه بر متصل کردن براکت ها به هم، به دندان ها فشار وارد میکند تا در جهتی که مد نظر ما است حرکت داده شوند. اگر لازم باشد فشار ببیشتری به دندان ها وارد شود برای ایجاد فشار بهتر بر دندان ها، کش های کوچکی که ترکیب رنگی مختلفی دارد به دلخواه بیمار روی براکت های ارتودنسی قرار می گیرد.
3. تنظیم سیم و براکت ارتودنسی
تنظیم سیم و براکت یکی دیگر مهمترین مراحل ارتودنسی ثابت است. در این مرحله شما بایستی حدود 3 تا 4 هفته یا هر ماه توسط متخصص ارتودنسی خود ویزیت شوید. تا اگر کش های ارتودنسی نیاز به تعویض دارد و یا سیم و براکت ها به تنظیم جدید نیاز دارد، این کار انجام شود. پس از هر بار تنظیم و تعویض کش ها، ممکن است کمی درد تجربه کنید زیرا به طور معمول به سیم ها و دندان فشاری اعمال میشود که تا به آن عادت کنید کمی طول میکشد و تجربه درد طبیعی است.
4. برداشتن بریس ها
بعد از سپری شدن مدت زمان ارتودنسی، بریس ها باید برداشته شوند و اینار تنها باید توسط متخصص ارتودنسی انجام شود. ممکن است 6 ماه تا 3 سال طول بکشد تا بریس ها برداتشه شوند.
5. استفاده از ریتینر
آخرین مرجله از مراحل ارتودنسی دو فک بالا و پایین استفاده از نگهدارنده ها است. به نگهدارنده ریتینر نیز گفته میشود که باعث میشود دندان ها در حالت ایده آل و صاف بافی بمانند.
آشنایی با مراحل ارتودنسی متحرک و نامرئی
ارتودنسی متحرک از جمله بهترین روش ها برای درمان مشکلات جزئی تا متوسط ارتودنسی است. از آنجا که بیشترین قشری که از این دستگاه ها استفاده میکنند بزرگسالان هستند، به استفاده از اغلب دستگاه های متحرک در اصطلاح ارتودنسی بزرگسالان گفته میشود.
مراحل نصب دستگاه های متحرک
نصب دستگاه های متحرک بسیار آسان است و کمترین زمان را ازز شما میگیرد. به طور خلاصه در ادامه با مهمترین مراحل ارتودنسی متحرک و ارتودنسی نامرئی با اینوزیلاین ها و سایر پلاک های شفاف ارتودنسی آشنا خواهیم کرد:
5 مرحله نصب اینویزیلاین ها و پلاک های ارتودنسی
- پیدا کردن یک متخصص ارتودنسی خوب
- ارزیابی، معاینه و دریافت مشاوره
- قالبگیری ارتودنسی
- ساخته شدن الاینرهای متحرک
- تعویض پلاک های شفاف به فاصله هر دو هفته یکبار
- مراجعه منظم به متخصص ارتودنسی
- اتمام مراحل ارتودنسی دندان و شروع استفاده از الاینرها
مراحل ارتودنسی دندان برای مشکلات جدی تر
ما علاوه بر ردیف کردن دندان ها میتوانیم هر گونه ناهنجاری مربوط به فک و صورت را با ارتودنسی درمان کنیم. اکنون بیایید تصور کنیم که هدف ما از انجام درمان ارتودنسی زیبایی نیست و میخواهیم یک ناهنجاری یا مشکل جدی مربوط به فک را درمان کنیم.
ناهنجاری های فک و صورت بیشتر احتمال دارد که ارثی باشد. و این احتمال هم وجود دارد که در اثر کشیدن پیش از موعد دندان شیری و یا در اثر ضربه و تصادف باشد. در هر صورت و به هر دلیل که باشد این ناهنجاری ها در کودکان قابل درمان و پیشگیری می باشند.
مراحل ارتودنسی دندان برای اصلاح و درمان ناهنجاری های فک، صورت و دندان
مطابق معمول ما چند مرحله زیر را برای این نوع درمان در نظر میگیریم. مراحل ارتودنسی به ترتیب عبارتند از:
- در اولین مرحله ابتدا شما می بایستی ارزیابی شوید.
- از فک و دندان های شما تصاویری به کمک اشعه ایکس گرفته میشود.
- ارتودنتیست شما پس از مشاهده رادیو گرافی های فک و صورت به شما خواهد گفت که شما باید جراحی فک انجام دهید یا نه!
- اگر مشکلات مرتبط با فک را در کودکان بتوان تنها با ارتودنسی دندان برطرف کرد و نتیجه مطلوب را بدست آورد دیگر نیازی به جراحی فک نمی باشد.
- اما ممکن است مشکل با کمک ارتودنسی ساده دندان برطرف نشود. بابراین نیاز به عمل جراحی داریم. عمل جراحی فک در صورتی مورد استفاده قرار می گیرد که ارتودنسی به تنهایی پاسخ گوی مشکلات مرتبط با فک شما و یا فرزند شما نباشد.
- اما به هر حال در مرحل ارتودنسی اولیه شما باید از درمان ارتودنسی شروع کنید و همان ابتدا نمیتوان عمل انجام داد. اول باید موقعیت دندان ها مشخص شود و بعد با اطمینان بیشتر شروع به جراحی کرد.
