کدام نوع ارتودنسی دندان بهتر و کاربردی تر است؟

همان طور که می دانید ارتودنسی دندان یک روش برای بهبود ظاهر دندان ها و بهتر شدن یا رفع کجی و نامرتبی دندان ها و همچنین بستن فاصله ی بین دندان ها می باشد. با این روش دندان ها صاف شده و در وضعیت بسیار بهتری قرار می گیرند.
احتمالا در جریان هستید که سه نوع ارتودنسی برای دندان ها وجود دارد :

1. ارتودنسی ثابت
2. ارتودنسی متحرک
3. ارتودنسی نامرئی

زمانی که شخص تصمیم می گیرد عمل ارتودنسی دندان را انجام دهد باید شناخت کاملی از نوع کار و هزینه ی احتمالی این سه نوع ارتودنسی دندان را داشته باشد و سپس با توجه به این اطلاعات و مشورت با دندان پزشک مجرب بهترین نوع ارتودنسی دندان را انتخاب کند.
در این جا ماسعی داریم اول توضیحات کاملی از این سه نوع ارتودنسی دندان را بیان کنیم و سپس به مقایسه ی این ارتودنسی ها می پردازیم .

ارتودنسی چیست؟

” این قسمت را برای دوستانی یادآور می شویم که تعریف دقیقی از ارتودنسی ندارند .”
ارتودنسی دندان یک درمان و رویکرد ، دندان پزشکی است و اغلب برای بیمارانی استفاده می شود که نحوه ی قرار گرفتن دندان های آن ها به خاطر کوچک بودن فک نامناسب است و دندان ها به صورت کج و نامرتب یا حتی روی هم قرار گرفته اند .این افراد در هنگام جویدن یا گاز گرفتن دچار مشکل می شوند.

مورد دوم کسانی هستند که دندان های آن ها ، به خاطر کوچک بودن سایز دندان ها نسبت به سایز فک ، از هم فاصله دارند. این افراد اغلب ظاهری نازیبا دارند.

مورد سوم افرادی هستند که دچار مشکلات فکی بوده و ممکن است این مشکلات باعث نازیبایی چهره ی آنها و یا اختلال در نحوه ی رشد دندان ها و فک آن ها شود.

آیا انجام دادن ارتودنسی دندان ضروری است یا نه ؟

فقط دندان پزشک یا متخصص ارتودنسی  است که می تواند به طور قطع تعیین کند که آیا انجام دادن ارتودنسی دندان برای بیمار لازم و ضروری است یا نه یا اینکه بیمار می تواند از انجام دادن این کار چشم پوشی کند.
البته دندان پزشک یا متخصص ارتودنسی این کار را با استفاده از ابزار تشخیصی مانند:

• پرونده ی دندان پزشکی بیمار
• شرح حال کامل پزشکی بیمار
• معاینه ی بیمار
• قالب گرفتن از دندان ها
• عکس رادیو لوژی
• در صورت نیاز اصلاح طرح لبخند

انجام داده و سپس نظر قطعی خود را در این زمینه می دهد و سپس برنامه ی درمانی مناسب را برای ارتودنسی دندان بیمار طرح ریزی می کند و مراقبت های ارتودنسی را هم برای بیمار توضیح می دهد.

انواع ارتودنسی دندان کدامند؟

در اصل دو نوع ارتودنسی دندان برای صاف و مرتب کردن دندان ها وجود دارد ” ارتودنسی ثابت و ارتودنسی متحرک ” . ولی امروز نوع جدیدی از ارتودنسی نیز به باز آمده است به عنوان ارتودنسی نامرئی .

ارتودنسی ثابت

ارتودنسی ثابت ، رایج ترین نوع ارتودنسی دندان است . از این روش زمانی استفاده می شود که دقت عملکرد برای پزشک اهمیت دارد.
در این حالت دستگاه ها به طور محکم به دندان وصل می شوند و بیمار نمی تواند تا پایان دوره ی درمان خودش آن ها را از دهان خارج کند.
در این وضعیت بیمار می تواند به راحتی غذا و نوشیدنی بخورد ، اما باید از خوردن بعضی از غذا ها و نوشیدنی ها مانند ( شیرینی سفت ، تافی و … ) در این دوره اجتناب کند.

افرادی که با ارتودنسی ثابت می خواهند در فعالیت های ورزشی شرکت کنند باید دندان پزشک را مطلع کنند تا در صورت نیاز از محافظ لثه برایشان استفاده شود.

در ارتودنسی ثابت از براکت ارتودنسی استفاده می شود. براکت ها از ( پلاک ها ، سیم ها و قید ها ) تشکیل می شوند. در این روش دندان پزشک قید ها را در اطراف دندان می بندد و از این وسیله برای محکم نگه داشتن ابزار های ارتودنسی دیگر در محل خود استفاده می کند.
کاربرد ارتودنسی ثابت علاوه بر زیبایی دندان ها ، جلوگیری از پوسیدگی و خرابی دندان ها نیز می باشد . زیرا گیر کردن غذا لای دندان ها (به خاطر روی هم بودن یا کج بودن دندان ها ) یکی از علل مهم و شایع برای پوسیدگی دندان ها می باشد . با انجام ارتودنسی دندان و صاف شدن دندان ها دیگر این مورد برطرف می شود و احتمال پوسیدگی دندان ها تا حد زیادی کمتر می شود.

روش انجام کار در ارتودنسی ثابت چگونه است ؟

همان طور که پیش تر هم گفته شد در این روش از قید ها برای ثابت نگه داشتن ابزار ارتودنسی دندان استفاده می شود و سپس از پلاک ها برای ایجاد اتصال در جلوی دندان ها ی بیمار استفاده می شود. سیم ها توسط متخصص ارتودنسی دندان به شکل یک کمان از داخل پلاک ها رد شده و به قید ها به طور محکم بسته می شود. با سفت شدن سیم های کمانی دندان های بیمار شروع به کشیده شدن می کند. به این صورت دندان ها شروع به کشیده شدن و قرار گرفتن در محل صحیح خود می کنند.

در این روش از ارتودنسی دندان ، بیمار باید ماهی یک بار ، برای انجام معاینه و رفع بی نظمی دندانی به دندان پزشک مراجعه کند. گاهی در این مراجعات ممکن است دندان پزشک سیم ها را باز کرده و براکت ها را ، برای قرار گرفتن در موقعیت صحیح بعدی کمی جا به جا کند . این کار ممکن است درد کمی نیز داشته باشد.

این درمان ممکن است از 6 ماه تا 3 سال زمان نیاز داشته باشد و برای هر شخص با توجه به نوع دندان ها و میزان کجی و ناصافی دندان ها و سن بیمار متفاوت است.

معمولا کودکان ترجیح می دهند از پلاک های رنگی استفاده کنند و برای بزرگ سالان هم می توانیم از پلاک های شیشه ای مانند و شفاف استفاده کنیم .

ارتودنسی متحرک

از ارتودنسی متحرک معمولا برای برطرف کردن مشکلات جزئی مانند جلوگیری از میکیدن انگشت شصت یا انحراف کم دندان یا ردیف کردن دندان های شیری و دائمی با هم و عموما برای کودکان کمتر از 12 سال استفاده می کنیم .

در این روش بیمار می تواند لوازم ارتودنسی دندان را بعد از خوردن غذا ، برای تمیز کردن دهان ، خارج کند.
در مواردی ممکن است دندان پزشک از بیمار بخواهد در حین انجام فعالیت هایی مانند دو چرخه سواری یا نواختن سازهای بادی یا … ارتودنسی متحرک را از دهان خود خارج کند.

البته ذکر این نکته در این جا اهمیت دارد : در صورتی که بیمار بریس های ارتودنسی متحرک را ، طبق توصیه های متخصص ارتودنسی استفاده نکند ، احتمال نرسیدن به نتیجه ی مطلوب و حتی بروز عوارض ارتودنسی متحرک وجود دارد.
در حقیقت موفقیت در درمان ارتودنسی متحرک تا حد زیادی بستگی به توجه به شرایط درمان و توجه ی بیمار به توصیه های دندان پزشک دارد.
زمان لازم برای رسیدن به نتیجه ی مطلوب در این روش از ارتودنسی دندان بین 6 تا 30 ماه می باشد که با توجه به نوع ناهنجاری فک یا دندان ها در هر شخص می تواند تغییر کند.

مزایای ارتودنسی متحرک :

در هنگام غذا خوردن و فعالیت ورزشی می توانیم به راحتی آنها را از دهان خارج کنیم .

در حالت کلی توصیه می شود در شبانه روز به مدت 22 ساعت از این بریس ها استفاده شود
2 ساعت می توانید آن ها را از دهان خود خارج کنید.

طراحی پیشرفته در بریس های متحرک باعث شده مشکلات این بریس ها بسیار کم باشد.
این بریس ها به راحتی تمیز می شوند.

در طراحی جدید بریس های هم رنگ دندانی نیز ساخته شده که تشخیص آنها در دهان بسیار سخت است.

ارتودنسی نامرئی

اختراع ارتودنسی نامرئی یک خبر خوش برای کسانی است که دندان های نامرتبی دارند ولی از انجام ارتودنسی ثابت به خاط نمای آن بیزار هستند.

در این نوع درمان ارتودنسی بیمار می تواند بدون نگرانی از دیده شدن سیم ها در طول دوره ی درمان لبخند بزند.

این ارتودنسی که کار آمدی آن نیز به اثبات رسیده است با بهره گیری از فنا وری عکس برداری سه بعدی ساخته می شود.

ارتودنسی نامرئی دندان از مواد پلاستیک شفاف و سخت ساخته شده که برای ردیف کردن دندان ها استفاده می شود. هر مجموعه از این ارتودنسی ها برای دو هفته قابل استفاده است و بعد از این زمان این مجموعه با مجموعه ای جدید از پلاک ها جایگزین می شود.

هزینه ی این نوع ارتودنسی دندان به خاطر اینکه در ایران ساخته نمی شود و هزینه های لابراتوری معمولا گران تر از دیگر انواع ارتودنسی دندان است.

در این روش بیمار می تواند به راحتی همه چیز را بخورد و مسواک و نخ دندان بزند و سپس دوباره پلاک های نامرئی را بر روی دندان ها ی خود قرار بدهد.

قیمت ارتودنسی دندان چگونه محاسبه می شود؟

قیمت ارتودنسی برای هر شخص بسته به میزان مشکل و نوع ارتودنسی دارد. در صورتی که درمان در مرحله ی اول با پلاک های متحرک ارتودنسی دندان انجام شود هزینه ی ارتودنسی ثابت از ارتودنسی متحرک کمتر خواهد شد . البته باز هم بسته به شدت مشکل و تعداد پلاک های استفاده شده این هزینه برای هر شخص متفاوت است.

در بیمارانی که علاوه بر ارتودنسی نیاز به جراحی فک دارند هزینه ی ارتودنسی دندان چون در دو مرحله ی قبل و بعد از جرای انجام می شود بیشتر خواهد شد.و هزینه ی ارتودنسی دندان که ممکن است توسط جراح فک و صورت انجام شود جدا از هزینه ی ارتودنسی دندان محاسبه می شود.