آندربایت چیست و چگونه درمان می‌شود؟

آندربایت (Underbite) یک اصطلاح دندانپزشکی است که در آن دندان های جلویی از فک پایین، جلوتر از دندان های جلویی از فک بالا قرار می‌گیرند. در واقع فک تحتانی مقداری جلوتر از فک فوقانی قرار دارد. به این وضعیت کلاس سوم مال اکلوژن و پروگناتیسم نیز گفته می‌شود.

برخی از افراد ممکن است بصورت جزئی آندربایت داشته باشند. اما برخی دیگر ممکن است از مشکل جدی و آندربایت شدید رنج ببرند. موارد خفیف این مال اکلوژن معمولا مشکلی برای افراد ایجاد نمی‌کند. اما موارد شدید آن، از آنجایی که برای تکلم، جویدن و زیبایی اشخاص مشکل ساز است باید درمان شود. شایع ترین مشکل افرادی که پروگناتیسم دارند عبارتند از:

•     مشکل در گاز زدن و جویدن غذا و خوراکی
•     مشکل و دشواری در سخن گفت (در ادای برخی حروف و کلمات ممکن است به مشکل بر بخورند)
•     بروز درد در دهان و دندان به دلیل مشکل فک

دسترسی سریع

• علل اصلی ایجاد آندربایت
• درمان آندربایت
• آندربایت نونهالان و کودکان

علل اصلی ایجاد آندربایت

نحوه تراز و هماهنگی دندان شما ممکن است تحت تأثیر عوامل مختلفی باشد. به طور معمول، دندان ها به گونه ای رشد می کنند که دندان های فوقانی کمی بالاتر از دندان های پایین قرار گیرند. تراز صحیح دندان ها، شما را از گاز گرفتن گونه ها، لب ها، یا زبان در هنگام غذا خوردن باز می دارد.

چندین عامل وجود دارد که می تواند باعث شود فردی دچار این مال اکلوژن شود. برخی از دلایل رایج عبارتند از:

عادات کودکی

برخی از عادت‌های دوران کودکی ممکن است خطر ابتلا به آندربایت یا سایر سوء عملکردهای دندان ها را افزایش دهد. برخی از عادات کودکی که باعث بروز این وضعیت میشوند عبارتند از:

• مکیدن بیش از حد انگشت شست
• فشار آوردن به دندان ها توسط زبان
• استفاده از پستانک در کودکان بالای 3 سال
• تغذیه طولانی مدت و بیش از حد از شیشه شیر

ژنتیک

در برخی موارد آندربایت از والدین به ارث میرسد و یک مشکل مادرزادی یا ژنتیکی است. اگر حتی یک نفر از پدر و مادر شما دارای این مال اکلوژن باشد، این احتمال وجود دارد که شما نیز دچار این مشکل باشید.

بنابراین ممکن است شخصی با کوچک بودن فک و فضای دهان یا نقایص دیگر به دنیا بیاید که همه این موارد میتوانند باعث بروز مال اکلوژن در سنین بالاتر شود.

صدمه و تروما

وارد شدن صدمات شدید به صورت و دندان های شخص ممکن است باعث بروز آسیب دائمی در فک شود. غالباً می توان استخوان های شکسته شده و آسیب دیده را ترمیم کرد، اما استخوان های فک همیشه بعد از ترمیم جراحی، به طور صحیح در کنار هم قرار نمی گیرند. بنابراین بروز صدمه و تروما به فک و صورت میتواند باعث آندربایت شود.

تومورها

شکل گیری و رشد تومورها در ناحیه فک یا دهان ممکن است باعث تغییر موقعیت فک ها شود که میتواند در برخی موارد منجر به آندر بایت شود.

درمان آندربایت

بیشتر افراد به طور کامل دندان های همتراز و منظم ندارند. (یعنی به صورت ارثی و یا ژنتیکی دندان های منظمی ندارند). به طور معمول میزان کم و خفیف در تراز دندان ها نیازی به مداخله و درمان ارتودنسی ندارد. با این حال درمان و تصحیح آندربایت به ویژه زمانی که واقعا شدید است، باید در دستور کار متخصص ارتودنسی قرار بگیرد. با درمان انواع مال اکلوژن ها میتوانید از مزایای زیر بهره مند شوید:

• تمیز کردن دندان ها آسان تر می شود.
• خطر پوسیدگی دندان و بیماری لثه کاهش می‌یابد.
• فشار کمتری روی دندان ها، فک ها و عضلات صورت خود خواهید داشت
• خطر شکستن دندان ها کاهش پیدا میکند
• علایم اختلال مفصل تمپورومندیبولار را تجربه نخواهید کرد

برخی از روش های درمانی معمول و رایج برای خلاص شدن از شر آندربایت عبارتند از:

درمان در منزل

حداقل دو بار در روز به مدت دو دقیقه با خمیر دندان حاوی فلوراید مسواک بزنید. به مسواک زدن در امتداد خط لثه و داخل، بیرون و پشت دهان خود توجه کنید. حتماً علاوه بر مسواک زدن نخ دندان نیز بکشید. علاوه بر این برای معاینه و شستشوی حرفه ای دندان های خود حداقل دو بار در سال به دندانپزشک خود مراجعه کنید.

درمان دندانپزشکی

درمان پزشکی تنها راه برای درست کردن و یا تصحیح آندربایت و تراز کردن دندان ها است. انجام پروسه ها و درمان های ارتودنسی میتواند نه تنها مشکلات مربوط به عدم تراز دندان ها را تصحیح کند، بلکه ظاهری زیباتر به صورت شما خواهد بخشید.

در موارد خفیف آندر بایت، متخصص ارتودنسی برای حل مشکل شما از سیم ها، بریس های پلاستیکی و یا ابزار ساده دیگری استفاده خواهد کرد تا مشکل شما را حل کند.

در برخی موارد شدید این مال اکلوژن ، بالا بودن تعداد دندان ها و تراکم آن ها مساله ساز است. دندانپزشک می‌تواند با کشیدن یک یا چند دندان به رفع مشکل آندربایت کمک کند.

در مواردی که شدت بیشتری دارد، متخصص ارتودنسی احتمالا برای اصلاح مال اکلوژن از عمل جراحی استفاده خواهد کرد.

جراحی آندربایت

بیشتر جراحان مجاز دهان و دندان می توانند با موفقیت این مشکل را اصلاح کنند. جراحی معمول برای اصلاح این مال اکلوژن شامل موارد زیر است:

• تغییر شکل فک
• کوتاه کردن یا عقب کشیدن فک پایین
• جلو کشیدن فک بالایی

در بعضی موارد، استفاده از سیم، صفحات مخصوص یا پیچ و اسکرو ممکن است شکل مناسب فک را حفظ کند. هرچند که انجام عمل جراحی با خطرات مختلفی از جمله مشکلات مربوط به بیهوشی عمومی، عفونت، خونریزی و زخم و …. مواجه است.

آندربایت نونهالان و کودکان

هرچه زودتر آندربایت تشخیص داده شود قطعا برای شما و فرزندتان بهتر خواهد بود. اگر آندربایت کودک شما خفیف باش میتوانید صبر کنید تا او به سن 7 سالگی برسد. در این سن آن ها میتوانند از بریس برای اصلاح این مال اکلوژن استفاده کنند.

یک منبع مطالعاتی معتبر نشان می دهد که برای درمان کوتاه مدت برخی از مشکلات تراز دندان ها مخصوصا در مال اکلوژن میتوان از ماسک های صورت استفاده کرد.

اگر فرزند شما دچار آندر بایت شدید است (به ویژه اگر مشکل ناشی از نقص مادرزادی مانند شکاف لب یا کام باشد) ممکن است انجام عمل جراحی به موقع و اولیه بتواند به رفع مشکل کمک کند.