خیلی از بیماران از ما میپرسند که مدت زمان ارتودنسی چقدر است، چقدر طول میشکد تا دندان های من صاف، منظم و یکدست شوند یا ارتودنسی چقدر باید باماند؟. در همین ابتدا میگوییم که معمولا و به طور میانگین (دقیق نه، بلکه میانگین و حدودی) مدت زمان ارتودنسی دندان به طور متوسط حدود یک و نیم سال طول می کشد. اما این بین، برخی از بیماران میتوانند کمتر از یک سال دندان های یکدستی داشته باشند و برخی دیگر نیز ممکن است بیش از 3 سال به درمان نیاز داشته باشند.
اینکه دقیقا ارتودنسی چقدر باید بماند تا دندان های شما صاف شوند قابل پاسخ نیست. زیرا هر کسی مشکلات خاص خودش را دارد و اینطور نیست که بگوییم هر کسی تحت درمان قرار گرفت طی فلان ماه یا فلان سال کاملا درمان میشود. در عوض باید بپرسیم که طول دوره درمان و مدت زمان ارتودنسی دندان به چه فاکتورها و عواملی بستگی دارد. در ادامه با مهمترین عوامل تاثیرگذار در این زمینه آشنا خواهید شد.
در حال حاضر بیمارانی که به ارتودنسی احتیاج دارند گزینه های مختلفی دارند. بریس های فلزی معمولی، براکت های سرامیکی و هم رنگ دندان، بریس لینگوال، بریس دیمون و…. رایجترین نوع درمان ها در ارتودنسی هستند که هر کدام با سازوکار خاصی دندان ها را صاف میکنند.
از حیث مدت زمان ارتودنسی معمولا ما معتقدیم که بیماران تحت ارتودنسی ثابت زودتر درمان میشوند و طول دوره درمانشان خیلی کودتاه تر از کسانی است که ارتودنسی متحرک دارند. زیرا در ارتودنسی متحرک این امکان وجود دارد که بیمار فراموش کند دستگاه ها به طور منظم را روی دندان ها قرار دهد. که همین موضوع، باعث تاخیر در درمان و روند اصلاح میشود.
به طور معمول مدت زمان ارتودنسی دندان در بیماران و مراجعان جوانتر ما خیلی کوتاه تر از مراجعان بزرگسال است. دلیل این موضوع هم روشن است. زیرا فک و ساختارهای دهانی کودکان، نوجوانان و جوانان هنوز در حال رشد و منعطف است. اینکه فک در حال رشد است به دندان ها کمک میکند که بهتر و سریعتر به موقعیت دلخواه و اصلاح شده هدایت شوند. معمولا میتوان انتظار داشت که کودکان کمتر از 2 تا 1.5 سال درمان شوند. اما بزرگتر ها با توجه به اینکه فکشان از رشد ایستاده و دندان ها سخت تر حرکت میکنند، مدت زمان ارتودنسی بیشتری نیاز دارند. (معمولا 2 یا بیشتر از 2 سال). بنابراین به طور کلی مدت زمان ارتودنسی در کودکان کوتاه تر از مدت زمان ارتودنسی در بزرگسالان است.
اینکه مشکل چقدر شدید است نیز، تاثیر زیادی روی زمان ارتودنسی دندان دارد. برای مثال مشکلات کوچک و خیلی جزئی دندان معمولا کمتر از یک سال اصلاح میشوند. اما مشکلات خیلی شدید بیشتر از 2 سال به زمان نیاز دارند. حتی برخی از مشکلات آنقدر شدید هستند که علاوه بر ارتودنسی دندان، به جراحی فک هم نیازمند هستند. اگر چنین شود طول دوره درمان معمولا زیاد خواهد بود.
شدت مشکل
یکی دیگر از فاکتورهای تاثیر گذار روی مدت زمان ارتودنسی دندان، شدت مشکل بیمار است. اگر دندان های بیمار یا مراجع دچار ازدحام خفیف باشند و یا اینکه ما بین آن ها فاصله کمی باشد میتوان آن ها را ظرف مدت کمتر از یک سال به خوبی و در بهترین حالت اصلاح کرد. اما موارد شدیدتر معمولا مدت زمان بیشتری میخواهند تا اصلاح شوند. برای مثال مشکل مال اکلوژن و مشکلات بایت مثل کراس بایت، اپن بایت، اور بایت و آندربایت و … ممکن است بیشتر از یک یا حتی بیش از دو سال طول بکشد تا کاملا اصلاح شوند.
مهمترین فاکتور موثر در خصوص مدت زمان ارتودنسی دندان تمایل بیمار به همکاری است. اگر بیمار به تمام توصیه های متخصص ارتودنسی عمل کند و جلسات ویزیت دوره ای را به موقع در مطب حاظر باشد، مدت زمان ارتودنسی کوتاه تر خواهد شد. با این حال هرچیزی غیر از این رخ دهد و بیماری همکاری نکند، یا اینکه به طور کامل به توصیه های متخصص عمل نکند، طول مدت درمان از چند روز تا چند ماه میتواند افزایش پیدا کند.
بیمار باید حین درمان ارتودنسی اقدامات زیر را در حد توان خود انجام دهد تا به کاهش مدت زمان ارتودنسی دندان کمک کند:
بله پاسخ به این سوال مثبت است. اگر علاوه بر عایت خودتان، مایلید که زودتر زمان ارتودنسی را به پایان برسانید باید متخصص ارتودنسی خوبی برای خودتان انتخاب کند. روش ها و تکنیک هایی وجود دارد که برخی از متخصصان ارائه میدهند تا به بیمار کمک کنند طول دوره درمان را کاهش دهند. آن ها ممکن است از دستگاه های خاصی نیز برای این منظور استفاده کنند. اما مهمترین کاری که برای شما انجام میدهند بررسی دقیق مشکلات دندان شما و پیدا کردن بهترین راه حل درمانی و اصلاحی است.
متاسفانه برخی از متخصصان تنها به خاطر اینکه هزینه ارتودنسی بیشتری دریافت کنند، مشکلات خیلی کوچک مانند کج بودن تک دندن را خیلی بزرگ جلوه میدهند و از قصد دستگاه های گرانقیمت ارتودنسی را برای اصلاح دندان ها بکار میبرند. این درحالی است که این مشکل به مراتب برای صاف شدن نیاز به زمان کمتر و هزینه پایینی دارد.